Νέα έρευνα που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Journal of Management επιβεβαιώνει πως τα βαρύγδουπα λόγια των πολιτικών πέφτουν στο κενό εάν δεν εμπνέουν αρκετά τους ψηφοφόρους.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Monash, το Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ και το Πανεπιστήμιο του Χρόνινγκεν μελέτησαν με τη βοήθεια μαγνητικής απεικόνισης τι συμβαίνει στο μυαλό του ψηφοφόρου όταν διαβάζει τα λόγια ενός πολιτικού αρχηγού.
Ζητήθηκε από σαράντα εθελοντές, οι οποίοι είχαν δηλώσει πως είναι είτε φιλελεύθεροι-προοδευτικοί είτε υποστηρικτές του εργατικού κινήματος, να διαβάσουν και να βαθμολογήσουν πόσο εμψυχωτικά θεωρούσαν πως είναι τα λόγια των πολιτικών που διάβαζαν.
Οι δηλώσεις ήταν στην πραγματικότητα κατασκευασμένες από τους ίδιους τους ερευνητές, όμως οι συμμετέχοντες πίστευαν ότι είναι τα λόγια φιλελεύθερων ή συνδικαλιστών πολιτικών.
Ενώ οι συμμετέχοντες διάβαζαν τα λόγια των πολιτικών, ένα μηχάνημα μαγνητικής απεικόνισης κατέγραφε την εγκεφαλική τους λειτουργία, παρουσιάζοντας πώς καθεμιά από τις δηλώσεις επηρέαζε τις περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν την επεξεργασία των πληροφοριών.
Οι συμμετέχοντες έδωσαν διαφορετικές βαθμολογίες σε δύο πανομοιότυπες δηλώσεις, επηρεασμένοι από την πολιτική ιδεολογία που πίστευαν ότι εκφράζει καθεμιά από αυτές. Εάν δηλαδή πίστευαν ότι η δήλωση προέρχεται από το πολιτικό κίνημα που εκφράζει και τη δική τους ιδεολογία, η βαθμολογία που έδιναν ήταν πιο ευνοϊκή.
Επίσης, οι απεικονίσεις έδειξαν ότι μια ενθουσιώδης δήλωση πυροδοτούσε πιο έντονη διέγερση του εγκεφάλου εάν προερχόταν από το πολιτικό κίνημα που ακολουθούσε ο συμμετέχων.
Ωστόσο, οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου φάνηκε να διεγείρονται όταν οι συμμετέχοντες διάβαζαν κοινότοπα μηνύματα από πολιτικό κίνημα αντίθετο προς τη δική τους ιδεολογία.
Η νέα έρευνα επιβεβαιώνει αυτό που υπέθεταν οι επιστήμονες εδώ και χρόνια, ότι δηλαδή επεξεργαζόμαστε τις πληροφορίες μεροληπτικά, χωρίς να μπορούμε να απαλλαγούμε από προσωπικές προκαταλήψεις.
Ποια συναισθήματα επηρεάζουν καθοριστικά την απόφαση των ψηφοφόρων
Τα συναισθήματα επηρεάζουν κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας και αναμφίβολα παίζουν ρόλο και στη διαδικασία των εκλογών.
Μάλιστα, οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι τα αρνητικά συναισθήματα είναι αυτά που έχουν το μεγαλύτερο αντίκτυπο.
Δεν είναι απαραιτήτως κακό η ψήφος μας να βασίζεται περισσότερο στο συναίσθημα παρά στη λογική. Η προσέγγιση αυτή των ψηφοφόρων φανερώνει πως επιλέγουν εκπροσώπους με βάση τα κοινωνικά ή οικονομικά ζητήματα που τους απασχολούν περισσότερο.
Η αντίθεση, μάλιστα, περισσότερο από τη συγκατάβαση είναι αυτή που επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό τις αποφάσεις μας στις εκλογές. Με άλλα λόγια, ψηφίζουμε περισσότερο άτομα που θα υποστηρίξουν κάτι που δεν θέλουμε να γίνει, παρά άτομα που θα υποστηρίξουν κάτι που θέλουμε να γίνει. Έτσι, ο φόβος και ο θυμός είναι δύο από τα πρωτόγονα συναισθήματα που μας ωθούν να επιλέξουμε συγκεκριμένους υποψηφίους.
Τα συναισθήματά μας απέναντι σε μια εκλογική μάχη δεν σχετίζονται όμως αποκλειστικά με το συμφέρον μας. Σε πολλές περιπτώσεις προωθούνται από τις κοινωνικές μας ευαισθησίες απέναντι σε λεπτά θέματα ή αδύναμες κοινωνικές ομάδες που θα θέλαμε να προστατεύσουμε.
Παράλληλα, η επιλογή μιας παράταξης ή ενός υποψηφίου μπορεί να βασίζεται στην επιθυμία για αλλαγή και ανατροπή μιας κατάστασης. Αυτή η ατομική συμβολή στην αλλαγή είναι κάθε άλλο παρά ασήμαντη.
Το συναίσθημα δε θολώνει πάντα τη λογική μας. Είναι ο λόγος που επιλέγουμε να κάνουμε καλές πράξεις, να δωρίσουμε χρήματα ή να προσφέρουμε εθελοντική εργασία. Έτσι και στις εκλογές, πολλές φορές επικρατεί αυτή η πλευρά του εαυτού μας.
