Του Γιώργου Χατζηβαλάση *
REQUIEM ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΛΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ ΣΤΟΥΣ ΟΤΑ
-Απαξιώνεται ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
-Προβληματισμοί για την Συνταγματικότητα και από την Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής
Πλήρη περιφρόνηση στο θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και στη λαϊκη βούληση αποτελεί ο νόμος 4623 για την κυβερνησιμότητα, που ψηφίστηκε την περασμένη Πέμπτη 8/7/2019 από τη Βουλή.
Ο φόβος της απλής αναλογικής, δηλαδή της ισότιμης δημοκρατικής έκφρασης των πολιτών και η καλλιέργεια της κουλτούρας συναίνεσης, συμμετοχής και συναπόφασης στις τοπικές κοινωνίες ξορκίζεται και ξηλώνεται από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Με προφανή προβλήματα συνταγματικότητας, απαξίωσης της πρόσφατης ψήφου των πολιτών και κατά παράβαση του Ευρωπαϊκού Χάρτη τοπικής αυτονομίας (που έχει κυρωθεί με τον νόμο 1850/1989), η κυβέρνηση καταργεί την αρχή που θέλει κάθε απόφαση των εκτελεστικών οργάνων να υπόκειται στον άμεσο έλεγχο των συλλογικών οργάνων της αυτοδιοίκησης και εν προκειμένω του Δημοτικού Συμβουλίου. Επειδή η ΝΔ δεν ελέγχει τα Δημοτικά Συμβούλια, μεταφέρει υπερεξουσίες στον Δήμαρχο (ανεξαρτήτως ποσοστού Α΄ γύρου, όπως π.χ. 14,90%!!!! στη Θεσσαλονίκη) και στα υπ’ αυτόν διορισμένα όργανα, στα οποία τα 3/5 των μελών τους παραχωρούνται στην δημοτική παράταξη του Δημάρχου!!!
Παραβιάζει κάθε έννοια δημοκρατικής νομιμότητας, αλλοιώνοντας πλήρως την εξουσιοδότηση που πήραν τα συλογικά όργανα με την εκλογή τους για πρώτη φορά με το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής. Μεταφέρει υπέρ-αρμοδιότητες (άρθρο 3) στην οικονομική επιτροπή, που διορίζεται με πλειοψηφία από τον Δήμαρχο, ανεξαρτήτως του ποσοστού που έλαβε στον Α΄ γύρο των εκλογών (άρθρο 2).
Αφαιρεί το πάγια νομοθετημένο, σε όλο το προηγούμενο νομικό πλαίσιο της Τ.Α. (“ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ”, “ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ”, “ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ”) δικαίωμα του Δημοτικού Συμβουλίου με απόλυτη πλειοψηφία των μελών του, να ζητήσει την άσκηση οποιασδήποτε αρμοδιότητας της Οικονομικης Επιτροπής (Ο.Ε.) και παραβιάζει τον κυρωμένο με το άρθρο 3 του νόμου 1850/1989 Ευρωπαϊκό Χάρτη τοπικής αυτονομίας.
Ακομη και η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής εκφράζει τους προβληματισμούς, ως προς συνταγματικότητα των διατάξεων για την κυβερνησιμότητα. Συγκεκριμένα στην έκθεσή της επί του άρθρου 1 που αφορά τις συμπράξεις παρατάξεων, παρατηρεί: «Από τη διατύπωση του πρώτου εδαφίου της προτεινόμενης ως νέας παραγράφου 7, προκύπτει ότι, με τη διάταξη αυτή, εισάγεται περιορισμός στη δυνατότητα σύμπραξης μεταξύ παρατάξεων, η οποία επιτρέπεται μόνο εφόσον μία από τις συμπράττουσες παρατάξεις είναι εκείνη, με την οποία έχει εκλεγεί ο δήμαρχος. Ωστόσο, κατά τον χρόνο εφαρμογής των υπό κατάργηση διατάξεων, προβλεπόταν, η άνευ περιορισμού δυνατότητα μετεκλογικής σύμπραξης μεταξύ παρατάξεων, στην οποία οι εκλογείς κατά τεκμήριο προσέβλεψαν. Τούτων δοθέντων, ο προτεινόμενος περιορισμός στη σύμπραξη μεταξύ παρατάξεων τίθεται σε χρόνο μεταγενέστερο αυτού κατά τον οποίο εκδηλώθηκε η λαϊκή βούληση υπό το προαναφερθέν νομοθετικό πλαίσιο και κατά τούτο δημιουργεί προβληματισμό, εάν συνάδει προς την αρχή της ευρύτερης δυνατής λαϊκής εκπροσώπησης».
Περαιτέρω με τον ίδιο νόμο Οι ακόλουθες αρμοδιότητες της Οικονομικής Επιτροπής θεωρούνται αποκλειστικές, χωρίς δυνατότητα ελέγχου (έγκρισης) από το Δημοτικό Συμβούλιο!!!
Έτσι, μεταφέρει στην Οικονομική Επιτροπή:
• την αρμοδιότητα εκπόνησης του ετήσιου προγράμματος προσλήψεων (έμμεση δυνατότητα ιδιωτικοποίησης μέρους υπηρεσιών)
• τη διευκόλυνση καταβολής των οφειλών πάνω από 150.000 €!!! (ποιοι δημότες άραγε μπορούν να χρωστούν τέτοια ποσά στον Δήμο;;;)
• τη διαγραφή χρεών και την απαλλαγή προστίμων
• τη δυνατότητα εξωδικαστικού συμβιβασμού ή κατάργηση δίκης, οφειλών έως 60.000 € από ιδιώτες (εξαιρεί!! προσφυγές των εργαζομένων)
• την έγκριση των ισολογισμών των νομικών προσώπων (που και αυτά διορίζονται με πλειοψηφία από τον Δήμαρχο, (άρθρο 6)
Και αυτά αποτελούν μόνο την πρώτη εικόνα του νέου τοπίου, που επιβάλλει ο νέος νόμος στην λειτουργία των οργάνων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα οποία θα δούμε αναλυτικά παρακάτω. Στο επίπεδο του Κοινοτικού Συμβουλίου καταργεί την πρόσφατη ψήφο των πολιτών στην 4η κάλπη, αφαιρώντας κάθε δικαίωμα δεσμευτικής απόφασης. Οι αποφάσεις των Κοινοτικών Συμβουλίων θα έχουν γνωμοδοτικό και μόνο χαρακτήρα! Πρόδηλα αντισυνταγματικό είναι και το γεγονός ότι διορίζει εκ των υστέρων, (μετά την εκλογή και με γνωστά τα ονόματά τους), προέδρους των τοπικών κοινοτήτων, ορίζοντας ως πρόεδρο τον πλειοψηφίσαντα του πρώτου συνδυασμού και όχι τον εκλεγόμενο (σύμφωνα με τον ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ) μεταξύ των πλειοψηφισάντων, των δύο πρώτων σε ψήφους συνδυασμών, από το συμβούλιο της τοπικής κοινότητας
Αναλυτικά:
• Στα άρθρα 1 και 2, κατά παράβαση κάθε έννοιας ισονομίας ψήφου, δίνει τη δυνατότητα συμπράξεων παρατάξεων των Δημοτικών Παρατάξεων, μόνο όταν συμπράττουν με την παράταξη του Δημάρχου!!!!
• Η σύμπραξη αυτή αποφασίζεται με πλειοψηφία των μελών των παρατάξεων και δεν ανακαλείται ΠΟΤΕ! Ακόμα κι αν συμφωνήσουν όλοι τα μέλη μιάς παράταξης να αποχωρήσουν από τη σύμπραξη με τον Δήμαρχο, δεν μπορούν να επανασυστήσουν την παράταξή τους. Έτσι στις μετέπειτα κατανομές των οργάνων λογίζονται ως δημοτικοί σύμβουλοι στην παράταξη του Δημάρχου ακόμα και αν προσχωρήσουν σε άλλη παράταξη!!!
Με μια διαδικασία «ψεκάστε – σκουπίστε – τελειώσατε», χωρίς ουσιαστική διαβούλευση με την κοινωνία και τους φορείς της, νομοθετούν αυτά τα προφανώς αντιδημοκρατικά μέτρα, υποτίθεται χάριν της “κυβερνησιμότητας”. Για να προλάβουν, δήθεν, τις ατέλειες ενός νόμου (4555/2018 “ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ”), που δεν έχει καν εφαρμοστεί ώστε να δούμε τις ατέλειες του στην πράξη και αν υπάρχουν, να τις διορθώσουμε.
Δυστυχώς τα συλλογικά όργανα της αυτοδιοίκησης πλήρως υποταγμένα στις κυβερνητικές επιλογές, προσβλεποντας στο πρόσκαιρο όφελος, απαξιώνουν τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της Τ.Α. και σιωπούν.
* Ο Γιώργος Χατζηβαλάσης είναι επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης ΔΡΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ – εκλεγμένος Δημοτικός Σύμβουλος στο νέο Δημοτικό Σουμβούλιο του Δήμου Θερμαϊκού.
