* του Στάθη Γιαννακόπουλου
Στις 23 Ιουνίου 2014 o Μπιλ ντε Μπλάζιο, νέος τότε δήμαρχος της Νέας Υόρκης, υπέγραψε μια δέσμη 11 νόμων που στοχεύουν να περιορίσουν την επικίνδυνη οδήγηση και να προωθήσουν το «Όραμα Μηδέν» για δραστική μείωση των θανάτων από τροχαία στην πόλη των 11.000.000 κατοίκων. Η Νέα Υόρκη έτσι έγινε η πρώτη πόλη των ΗΠΑ, και ολόκληρης τα Αμερικής που υιοθέτησε το γεννημένο και μεγαλωμένο στη Σουηδία κατά τη δεκαετία του 1990 Όραμα Μηδέν – Vision Zero.
Όμως το παράδειγμα της Νέας Υόρκης υπήρξε η αιτία μιας επιδημίας που επεκτάθηκε με ραγδαίους ρυθμούς στο σύνολο των ΗΠΑ. Αν το 2014 η Νέα Υόρκη ήταν η μόνη, ένα χρόνο μετά τον Ιούνιο του 2015 το Όραμα Μηδέν είχε υιοθετηθεί από 11 πόλεις, ανάμεσα τους το Σικάγο, το Σαν Φρανσίσκο και το Λος Άντζελες. Τον Ιανουάριο του 2017 οι πόλεις έγιναν 25 και ένα χρόνο μετά τον Ιανουάριο του 2018, 34 από τις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας έχουν επίσημα υιοθετήσει το Όραμα Μηδέν και εργάζονταν για την υλοποίηση του. Και έπεται συνέχεια.
Τι όμως χαρακτηρίζει μια Πόλη με Όραμα Μηδέν (Vision Zero City);
Είναι μια πόλη που πληρεί τα παρακάτω ελάχιστα κριτήρια:
-
- Έχει θέσει ένα σαφή στόχο εξάλειψης των θανάτων και των σοβαρών τραυματισμών από τροχαίες συγκρούσεις.
- Ο Δήμαρχος έχει δημόσια δεσμευτεί επίσημα να κάνει πράξη το Όραμα Μηδέν.
- Ένα σχέδιο ή μια στρατηγική για το Όραμα Μηδέν είναι σε ισχύ, ή ο Δήμαρχος έχει δεσμευτεί αυτή να γίνει πράξη εντός σαφούς χρονικού πλαισίου.
- Συμμετέχουν σ αυτό οι βασικοί τομείς υπηρεσιών της πόλης (συμπεριλαμβανομένης της αστυνομίας, των μεταφορών και της δημόσιας υγείας).
Τα 9 Συστατικά στοιχεία μιας ισχυρής δέσμευσης στο Όραμα Μηδέν.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΕΣΜΕΥΣΗ
Οι ανώτατοι τοπικοί αξιωματούχοι (Δήμαρχος, Δημοτικό Συμβούλιο, City Manager) δεσμεύονται επίσημα και δημόσια στο στόχο Όραμα Μηδέν, στο να κατορθώσουν να εκμηδενίσουν τους θανάτους στην κυκλοφορία και τους σοβαρούς τραυματισμούς για όλους τους χρήστες του δρόμου (συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων που περπατούν, που κάνουν ποδήλατο, χρησιμοποιούν τις μεταφορές και οδηγούν) εντός καθορισμένου χρονικού πλαισίου. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει τη χάραξη μιας τοπικής πολιτικής που θα καθορίζει τους στόχους, το χρονοδιάγραμμα, τους ενδιαφερόμενους και μια δέσμευση για τη συμμετοχή της κοινότητας, για διαφάνεια και δίκαια αποτελέσματα.
ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ
Συγκροτείται μια επίσημη Ομάδα Εργασίας (ή Συντονιστική Επιτροπή) της πόλης για το Όραμα Μηδέν που αναλαμβάνει την ευθύνη να ηγηθεί της προσπάθειας σχεδιασμού για το Όραμα Μηδέν. Η ομάδα εργασίας θα πρέπει να περιλαμβάνει, τουλάχιστον, υψηλόβαθμους εκπροσώπους του γραφείου του Δημάρχου, της Αστυνομίας, των Μεταφορών (ή της ανάλογης υπηρεσίας) και της Δημόσιας Υγείας. Άλλα τμήματα που πρέπει να εμπλακούν περιλαμβάνουν την Πολεοδομία, την Πυροσβεστική, τις Υπηρεσίες Επειγόντων, Δημοσίων Έργων, τον τοπικό Εισαγγελέα, τις Διευθύνσεις Εξυπηρέτησης Ηλικιωμένων, και Ανθρώπων με Αναπηρία, και τη Διεύθυνση των Σχολείων της περιοχής.
ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ
Το Σχέδιο Δράσης (ή η Στρατηγική) για το Όραμα Μηδέν ολοκληρώνεται μέσα σε ένα χρόνο από την αρχική δέσμευση και υλοποιείται με σαφείς στρατηγικές, υπεύθυνους υλοποίησης κάθε στρατηγικής, ενδιάμεσους στόχους, χρονοδιαγράμματα και δείκτες εκτίμησης των επιδόσεων.
ΙΣΟΤΗΤΑ
Οι συμμετέχοντες στην πόλη δεσμεύονται τόσο για μια ισότιμη προσέγγιση του Οράματος Μηδέν, καθιερώνοντας συμμετοχικές και αντιπροσωπευτικές διαδικασίες, όσο και ισότιμα αποτελέσματα εξασφαλίζοντας μετρήσιμα σημεία αναφοράς για την παροχή ασφαλών επιλογών μεταφοράς για όλους τους χρήστες του δρόμου σε όλα τα μέρη της πόλης.
ΣΥΛΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Αναλαμβάνεται η δέσμευση για την ενθάρρυνση της ουσιαστικής συλλειτουργία και συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων κυβερνητικών φορέων και των ενδιαφερομένων μερών της κοινότητας προκειμένου να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο για πολλαπλούς ενδιαφερόμενους φορείς ώστε να καθορίσουν κοινούς στόχους και να εστιάσουν στον συντονισμό και την υπευθυνότητα.
ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Οι ηγέτες των πόλεων δεσμεύονται και αποδίδουν προτεραιότητα σε μια συστημική προσέγγιση στο Όραμα Μηδέν – που εστιάζει στο δομημένο περιβάλλον, τα συστήματα και τις πολιτικές που επηρεάζουν τη συμπεριφορά – καθώς και στην υιοθέτηση μηνυμάτων που τονίζουν πως αυτές οι απώλειες στην κυκλοφορία μπορούν να προληφθούν.
ΜΕ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Οι ενδιαφερόμενοι φορείς της πόλης δεσμεύονται να συγκεντρώνουν, να αναλύουν, να χρησιμοποιούν και να δημοσιοποιούν αξιόπιστα δεδομένα για την κατανόηση των θεμάτων ασφάλειας της κυκλοφορίας και να κατανέμουν πόρους με προτεραιότητες που τεκμηριώνονται από τις μεγαλύτερες ανάγκες και επιπτώσεις.
ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ
Δημιουργούνται ευκαιρίες που προκαλούν την ουσιαστική εμπλοκή της κοινότητας, όπως η επιλογή εκπροσώπων της κοινότητας που θα συμμετέχουν στην Ομάδα Εργασίας, η ευρύτερη κοινοτική συνεισφορά μέσω δημόσιων συναντήσεων ή ημερίδων, οι online έρευνες και άλλες ευκαιρίες ανάδρασης.
ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ
Η διαδικασία της πόλης είναι διαφανής για τους ενδιαφερόμενους ανθρώπους της πόλης και την κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων τακτικών ενημερώσεων σχετικά με την πρόοδο στο Σχέδιο Δράσης και τα μέτρα απόδοσης, καθώς και μιας ετήσιας έκθεσης (τουλάχιστον) στο τοπικό κυβερνητικό σώμα (π.χ. Δημοτικό Συμβούλιο).
Με βάση τις εμπειρίες των πόλεων που υιοθέτησαν πρώτες το Όραμα Μηδέν στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτά τα εννέα συστατικά έχουν αποδειχθεί ότι είναι ένα αποτελεσματικό, υψηλού επιπέδου πλαίσιο για τις κοινότητες που σκέφτονται τη δέσμευση τους στο Όραμα Μηδέν. Παρόλο που αυτά δεν είναι τα μόνα συστατικά που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, είναι κρίσιμα για τη διασφάλιση μιας ισχυρής και διαρκούς δέσμευσης στο Όραμα Μηδέν.
Και μη ξεχνάμε: ο Χριστός είναι ο μόνος που αναστήθηκε.
* Ο Στάθης Γιαννακόπουλος είναι γιατρός στη Νέα Μηχανιώνα και Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος για τον Δήμο Θερμαϊκού με την Παράταξη ΔΡΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ. Με Διδακτορικό στην Επιδημιολογία ο Στάθης Γιαννακόπουλος έχει σημαντική συνεισφορά στον τομέα της Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Εδώ και πολλά χρόνια, δίνει καθημερινά την μάχη του από τη θέση του στο Κέντρο Υγείας Μηχανιώνας για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας σε όλους, χωρίς διακρίσεις.
